Waarom je in een discussie slecht luistert naar anderen. En hoe dat eigenlijk komt..

Volg je wel eens discussies over een zeker virus op social media? Is het je ook opgevallen dat die over het algemeen zinloos zijn? Meestal geven twee of meer mensen om beurten argumenten voor hun mening. En luisteren vooral niet naar elkaar. Met een beetje mazzel schieten ze ook nog in een emotie. Lollig om te lezen, maar het levert geen bal op.

Ik dacht dat ik dat beter deed. Tot ze me in een training vroegen om in een discussie, voordat ik zelf mijn verhaal deed, eerst het verhaal van de ander te herhalen. Meestal kon ik dat maar half of helemaal niet. Auw!

Ik vermoed dat dat ook voor jou opgaat. En je bent in goed gezelschap want dat geldt voor 99 van de 100 mensen.

Confirmation bias noemen ze dat. Je hoort in alles wat de ander zegt vooral een bevestiging van wat je toch al geloofde. En alles wat je eigen mening rechtstreeks tegenspreekt gaat je ene oor in en direct het andere oor weer uit.

Het lullige is dat je dat niet in de gaten hebt. Je bent je er niet bewust van. Je hebt daardoor ook geen reden om iets te veranderen, want je denkt dat je echt luistert. Maar je eigen mening staat als het ware tussen jou en de ander in.

Wil je dit eens voor jezelf testen? Doe dan eens het volgende experiment:

1. Zoek iemand die een echte discussie met je wil aangaan.
2. Kies een onderwerp waar je het samen echt niet over eens bent. Kies ook een onderwerp dat er echt toe doet.
   Tip: de vluchtelingenproblematiek, dubbele paspoorten bij allochtonen, het klimaatvraagstuk, homoseksualiteit. Of toch maar dat verduvelde virus. Zoiets…
3. Ga eerst een minuut of tien gewoon de discussie aan. Even opwarmen.
4. Introduceer de volgende regels:
   1. Elkaar onderbreken is verboden.
   2. Voordat je spreekt herhaal je eerst zo volledig mogelijk wat de ander heeft gezegd.
   3. Voordat je mag spreken moet de ander bevestigen dat wat je hebt herhaald klopt.
5. Discussieer nu nog eens een minuut of tien.
6. Verbaas je over wat er gebeurt.

Ik daag je uit om dit ook eens te doen tijdens een afdelingsoverleg, een daily stand-up, een retrospective, een review of gewoon thuis aan de eettafel. Ik voorspel je dat de gesprekken onherkenbaar veranderen. Het nadeel is dat het allemaal wat saaier wordt. Het voordeel is dat het allemaal een stuk constructiever wordt.

Confirmation bias is een vast onderdeel van al mijn gesprekstrainingen. Als je niet bewust bent van waarom je slecht luistert, hebben gesprekstechnieken weinig zin.

Goh, hoe zou het zijn als de politiek deze gespreksregels zou hanteren? Nah, ik droom nog wel even verder….