Geen “Nee” zeggen
Vooral één man, met een enorm hardnekkig patroon van geen “Nee” zeggen, is me bijgebleven. Ondanks dat er een flinke burn-out aan zat te komen weigerde hij het patroon los te laten. Tranen en duidelijk zichtbare emoties vertelde me dat het menens was. Liever ziek thuis dan iemand teleurstellen. Als je het rationeel bekijkt is dat volkomen onlogisch. Of toch niet?
De pijnbalans
Of toch niet? Ik heb dit al vaker meegemaakt. Ik noem het ‘de pijnbalans’. Het is het mechanisme achter gedragsverandering. Of juist geen gedragsverandering.
Ieder gedrag heeft een positieve intentie
Voor de persoon die het gedrag laat zien natuurlijk. Mensen doen niets voor niets. Echt niet.
Het gekke is mensen zich er niet altijd bewust van zijn. Vaak is die positieve intentie ook niet reëel. Het blijft bij een intentie die eigenlijk zelden of nooit werkelijkheid wordt. Toch is ‘ie er wel en is enorm belangrijk.
Er is altijd ander gedrag mogelijk
Er is altijd gedragsverandering mogelijk wat, logischerwijs, voordeel oplevert. Bijvoorbeeld wat vaker “Nee” zeggen. Om te beginnen voorkom je er een burn-out mee. Niet onbelangrijk. En het levert ook een hoop rust op. Dan ga je dat toch gewoon doen zou je zeggen. Nou, niet altijd dus.
De balans slaat door naar de verkeerde kant
De balans tussen de positieve intentie van het huidige gedrag en het voordeel van nieuw gedrag bepaalt of iemands gedrag verandert. Eigenlijk is het een simpele vergelijking. Weegt de positieve intentie van het huidige gedrag zwaarder dan het voordeel van het nieuwe gedrag? Dan blijft iemand doen wat hij of zij al deed. Geen gedragsverandering dus. Hoe onlogisch dat ook is.
Pijn speelt ook een rol
Pijn speelt een rol in de vergelijking. Het huidige gedrag met de positieve intentie levert immers ook pijn op. Geen “Nee” zeggen = burn-out. Auw. Ook het nieuwe gedrag levert pijn op. Je levert immers je positieve intentie in. Auw.
De formule van de pijnbalans
De pijnbalans zie je in de volgende formule:
Gedragsverandering = (Voordeel-pijn)-(Positieve intentie-pijn)
De formule geeft aan wat er nodig is voor gedragsverandering:
- Het voordeel is belangrijker dan de positieve intentie.
- De pijn van het huidige gedrag is groot. Liefst groter dan de positieve intentie.
De combinatie van deze twee geeft het grootste effect.
Wat je hiermee kan
De pijnbalans geldt voor iedereen. Jij en ik hanteren hem ook. Bovendien werkt dit mechanisme bij ieder soort gedragsverandering:
- Nieuwe procedures en werkwijzen.
- Een nieuwe bedrijfsfilosofie.
- ICT-projecten (adoptie!)
- Nieuw management met een nieuwe filosofie.
- Een nieuwe projectmethodiek.
- Vul zelf maar verder in….
Ga je aan de slag met gedragsverandering onthoudt dan altijd dat voor mensen geldt “what’s in it for me”. Zorg dat de winst van een verandering groot is voor de mensen die moeten veranderen. Alleen het bedrijfsbelang is (helaas) vaak onvoldoende om ze in beweging te krijgen. Wil je maximaal rendement, zorg er dan daarnaast voor dat het voor degenen die in ongewenst gedrag blijven ‘hangen’ gaat knellen.
Dan komt er beweging in.
Vind je dit blog waardevol? Ik schrijf iedere twee weken artikelen met ervaringen en tips uit de praktijk. Als je wilt krijg je die artikelen kosteloos en automatisch in je e-mailbox. Je hoeft alleen maar je naam en e-mailadres achter te laten op de volgende pagina: https://groeit.eu/tips/
Ik verstuur geen commerciële spam.
Wil je verder praten over dit onderwerp? Leuk! Neem contact met me op via e-mail of telefoon. Dan maken we een afspraak.
